De tactiek van Atletico Madrid

”Alleen kan je niks, je moet het samen doen”

– Johan Cruijff

Deze uitspraak is in huidige voetbal het meest van toepassing op het Atletico Madrid van Diego Simeone. Een collectieve machine waar teambelang heilig lijkt te zijn. Niemand is voor El Cholo belangrijker dan de club. Ieder individu is verplicht zijn taken uit de voeren in belang van het team. In de afgelopen jaren heeft dit geleid tot het behalen van het kampioenschap in La Liga, het winnen van de Europa League en de tweede plek in de Champions League. En dit terwijl er telkens belangrijke spelers vertrokken naar andere topclubs. Denk bijvoorbeeld aan Diego Costa, Falcao en Courtois. Reden om in dit artikel dieper in te gaan op de tactiek van Atletico Madrid.

1. Formatie 

Atletico Madrid speelt in een 1-4-4-2 systeem. Kenmerkend voor dit systeem zijn de twee lijnen van vier achter elkaar. Daarnaast spelen ze met kleine afstanden tussen de linies en dicht bij het eigen doelgebied. Door de lengte en kopkracht van Savic en Godin kunnen ze voorzetten vanaf de zijkant goed verdedigen/wegwerken. Ook Oblak speelt hierin met zijn reddingen een cruciale rol. Van de 38 wedstrijden in La Liga hebben ze 20 keer de nul gehouden. De vleugels worden bezet door Felipe Luis en Juanfran die beide een enorm loopvermogen bezitten en vrijwel iedere keer betrokken worden in de aanval. Aanvoerder Gabi is de bewaker van de defensieve organisatie. Koke is naast zijn gevaarlijke spelhervattingen ook de spelbepaler qua passing. Carrasco en Ñíguez zijn spelers die zowel aan de flank als tussen de linies kunnen renderen. Gameiro is de afmaker van de ploeg. En tot slot Griezmann die zowel als afmaker als aangever excelleert.

 

 

2. Defensieve structuren

2.1 Tegenstander via flanken insluiten

El Cholo zorgt met zijn formatie dat er in de as van het veld relatief veel spelers gepositioneerd zijn, zodat de tegenstander aan moet vallen via de flanken. Wanneer de flanken door de opponent worden bereikt, bijvoorbeeld door het aanspelen van de linksbuiten (11), sluiten ze deze in vanaf drie kanten. Juanfran, Ñíguez en Gameiro zorgen in het voorbeeld voor het afschermen van de passrichtingen en druk op de tegenstander.

 

2.2 Tegenstander centraal insluiten

Wanneer de tegenstander toch de oplossing kan vinden via de het middenveld wordt hetzelfde principe gehanteerd. De passrichtingen van de speler in balbezit worden afgeschermd en de speler wordt agressief onder druk gezet. Ñíguez, Gabi, Koke en Griezmann sluiten in het voorbeeld de nummer 8 van de tegenstander in.

2.3 Druk zetten op de helft tegenstander

Op de helft van de tegenstander zorgt één van de twee spitsen dat de passrichting naar de verdedigende middenvelder (6) wordt afgeschermd, in dit geval Gameiro. De andere spits, Griezmann, zet druk op de man met de bal (3). Vaak wordt dit toegepast tegen tegenstanders met minder individuele kwaliteiten. Hiermee probeert Atletico fouten in de opbouw af te dwingen.

3. Aanvallende structuren

3.1 Overtalsituatie op middenveld door buitenste middenvelders

Het aanvalsspel van Atletico Madrid kenmerkt zich voornamelijk door de korte passes. Qua aantal korte passes en nauwkeurigheid van de passing behoren ze tot de beste teams van de wereld. Deze korte passes zorgen er telkens voor dat de tegenstander zich moet aanpassen aan de nieuwe situatie. Tijdens het aanvalsspel verandert de formatie in een 1-4-2-2-2. De buitenste middenvelders spelen een belangrijke rol in het systeem van Simeone. Veelal worden deze posities ingevuld door Ñíguez en Carrasco. Wanneer de in bezit is bij Atletico trekken zij, de linker- en rechtermiddenvelder, richting de as van het veld. Onderstaand voorbeeld laat zien dat Ñíguez vanaf de flank een overtalsituatie creëert op het middenveld. Door zijn loopactie te maken tussen de linies komt er ruimte voor de opkomende Juanfran. De reden voor deze loopactie is het in verwarring brengen van de vleugelverdedigers (2 en 5) van de tegenpartij. Die kunnen kiezen voor het doordekken op Ñíguez of het blijven in de eigen zone.

3.2 Vervolg overtalsituatie op middenveld door buitenste middenvelders

Wanneer Ñíguez in balbezit komt tussen de linies maakt Gameiro de loopactie om in de voeten aangespeeld te worden. Hij trekt op deze manier de verdediger (4)  mee, waardoor Griezmann de loopactie in de diepte kan maken. Hierop volgt regelmatig de pass van Ñíguez waarbij Griezmann in de één tegen één situatie kan komen of zelfs in scoringspositie.

 

3.3   Opbouw met Koke als hoofdrolspeler

Een van de belangrijkste spelers in de opbouw is Koke. Het percentage van 84.7 procent succesvolle passes is kenmerkend hiervoor. Bij balbezit van Godin zakt hij uit richting de positie van linkervleugelverdediger. Vaak ligt hier de ruimte, omdat Felipe Luiz ruimte in de diepte creëert. Wanneer Koke de bal ontvangt heeft hij meerdere mogelijkheden. Het aanspelen van Felipe Luiz langs de flank of het aanspelen van Carrasco tussen de linies. Maar de meest gebruikte oplossing is de pass naar de inzakkende Griezmann, zodat hij met zijn specifieke kwaliteiten in de as van het veld vrijkomt. Hij kan vervolgens kiezen voor de steekpass of de dribbel richting vijandig doel.

4. De omschakeling van Atletico Madrid

4.1 Counter na onderschepping Gabi

Het grootste wapen van de ploeg El Cholo is de omschakeling van balverlies naar balbezit. Wanneer ze de bal onderscheppen wordt er gelijk diepte in het spel gecreëerd. Wanneer Gabi de bal onderschept zorgen Ñíguez en Carrasco gelijk voor de loopactie in de ruimte tussen de centrale verdedigers (3 en 4)  en de vleugelverdedigers (2 en 5). Griezmann is vaak de speler die zich in laat zakken om aanspeelbaar te zijn voor de korte pass en maakt daarbij ook ruimte voor Gameiro. Deze loopacties leiden tot extreem snelle counters waarmee ze tegenstander vaak te kijk zetten. Over het seizoen 2016/2017 had Atletico Madrid gemiddeld maar 49 procent balbezit. Dit geeft aan hoeveel vertrouwen ze hebben in de defensieve structuur en de razendsnelle uitbraken.